Bayrampaşa ilçesinin AK Partili Belediye Başkanı Atilla Aydıner ise havanda su dövdü, adeta uçtu.
CHP grupu adına konuşan Bayrampaşa Belediye meclis üyesi Gökhan Dal, 2023 tahmini bütçesini eleştirdi ve “müdürlüklerin bazılarında tarafımızca kesinlikle kabul edilemeyecek hususların olduğunu ve bu şekilde yapılan bir bütçenin Bayrampaşa için makul olmadığını düşünmemiz sebebi ile, görüşümüzün olumsuz olduğunu belirtiriz” dedi.
CHP Bayrampaşa Belediye meclis üyesi Gökhan Dal: Göreve geldiğimiz 2019 yılından bu yana meclisimizde müzakereye sunulan dördüncü bütçe olan 2023 bütçesi için, incelemelere geçmeden önce bütçenin hazırlandığı döneme ilişkin olarak, gerek yurtiçinde gerekse yurtdışındaki ekonomik konjonktüre kısaca değinmekte fayda görüyoruz.
ÖNCELİKLE YURTDIŞINA BAKTIĞIMIZDA;
Pandemi etkisi ile yeterince yorgun düşen ve bunu atlatma çabası içinde olan ülke ekonomilerinin, bir de Rusya ve Ukrayna savaşı ile karşı karşıya kalması, enerji ve hammadde fiyatlarının yükselmesi ile nihayetlenmiştir.
Başta batı ekonomileri olmak üzere, ülkelerin hemen hepsinde enflasyonun artık sorun haline gelmeye başladığı görülmektedir.
Euro bölgesi yıllık enflasyon oranı %10 olurken, ABD enflasyonunun ise yıllık bazda %8,3 olduğu belirtilmektedir.
Bu durum karşısında, ülkelerin ekonomi yönetimleri ve merkez bankaları, enflasyonu kontrol altına alabilmek için sıkı para politikası uygulamakta, para birimlerinin değerini korumak ve halklarını enflasyonist etkilere karşı ezdirmemek için adeta yarış haline girmektedirler.
Yurtdışında hal böyle iken, peki bizdeki yönetsel durum nedir ve neler yapılmaktadır?
Bütçeye yönelik analizimizden önce kısaca bunlardan da bahsetmeye çalışalım.
Doğası gereği geçmişten bu yana açık vermeden büyüyemeyen bir ekonomimiz olduğu gerçeği ortada iken, bir de 09 Temmuz 2018 tarihinde, adına Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi denilen ve tüm yetkileri tek elde toplayan yönetim şeklinin getirilmesi, ekonomide adeta karanlık günlerin başlangıcı gibiydi.
Bu yeni sistemin, ekonomik açıdan global çalkantıların had safhada olduğu dönemlerde, bizim gibi gelişmekte olan ekonomiler için hayati öneme sahip olan, rasyonel yönetim ilkelerinden uzaklaşılmasına imkan vermesi aslında bugün geldiğimiz durumun, o günden habercisiydi.
SİSTEM, İKTİSADİ AÇIDAN KÖR OLARAK SAVRULAN BİR YAPIYA DÖNÜŞMÜŞ
Ekonomi yönetiminde liyakatin her geçen gün tüketildiği, merkez bankası özerkliğinin tartışma konusu olduğu, merkez bankası rezervlerinin her geçen gün eridiği bir sistemle boğuşuyoruz. TÜİK gibi devletin saygın kurumlarının ölçüm metotlarının keyfe keder değiştirildiği ve nihayetinde ekonominin geleceğinin gözlerdeki ışığa kaldığı, pusulasız gemi misali ülkenin iktisadi açıdan adeta kör olarak savrulan bir yapıya dönüşmesine sebebiyet vermiştir.
Tabii ki bu ekonomik savruluşun, ülkemiz için telafisi güç sonuçlarının da kısa zamanda verilere yansıdığını görmüş durumdayız.
Yeni sistemin geldiği günden bugüne, bütçe tahminlerini zorlaştıran ekonomik verilerin bazılarını şu şekilde ifade edelim.
Birim |
Temmuz 2018 |
Ekim 2022 |
Artış Oranı |
Dolar |
4,53 |
18.54 |
309% |
Mazot |
5,65 |
23,08 |
308% |
Benzin |
6,24 |
19,23 |
208% |
Asgari Ücret |
1.603 |
5.500 |
243% |
Tüfe |
%15,85 |
%83,45 |
426% |
Görüldüğü gibi, sistemin dört yıl gibi kısa bir sürede ekonomik verileri ne denli bozduğu ortadadır.
Öyle ki, birbiri ile savaşan iki ülke olan Rusya ve Ukrayna’nın enflasyon oranları dahi bizim resmi enflasyon oranımızın altındadır.
Bu veriler ışığında tahmin yapmanın güçlüğünü kabul etmekle beraber, bu verilerin ardına sığınarak, tahminlerin olması gerekenin çok daha üzerinde yapılması, bizlerin makul göreceği bir husus da değildir.
Dün olduğu gibi bugün de doğru olduğuna inandığımız her kararı Bayrampaşa için desteklemeye devam edeceğiz. Nitekim bu konudaki samimiyetimizi 2022 yılı için meclisimizden oy birliği ile geçen bütçede yeterince net bir şekilde gösterdik.
Bu bilgilendirmeler ışığında 804.000.000 TL tutarında yapılan, 2023 yılı bütçesine yönelik fikirlerimizi önce gider yönünden, daha sonra ise gelir yönünden sizlere aktarmaya çalışalım.
Yine geçen dönem yaptığımız gibi süreden tasarruf etmek adına, bütçesi bize göre makul olan müdürlüklerde sadece oranları vererek hızlı bir şekilde geçmeye çalışacağız.
Daha ziyade bizim açımızdan makul olmadığını düşündüğümüz müdürlük bütçelerini, sebeplere yönelik örneklendirme yaparak açıklamaya çalışacağız.
1. Müdürlüğümüz - Özel Kalem Müdürlüğü
5.610.000 TL tutarında bir öngörü yapılmış. Bu tutarın %59,89 u personel ve sgk giderleri olarak düşünülmüş. Kalan tutarın %35,29 u ise mal ve hizmet alımları olarak belirlenmiştir.
2. Müdürlüğümüz - İnsan Kaynakları Müdürlüğü
5.875.000 TL tutarında bir öngörü yapılmış. Bu tutarın %88,09 u personel ve sgk giderleri, kalan %8,49 luk kısmı ise mal ve hizmet alımları olarak karşımıza çıkmaktadır. Müdürlükte mal ve hizmet alım oranının %8 civarı olduğu, kalan kısmın ağırlıklı olarak personel giderlerine ait olduğu görülmüştür.
3. Müdürlüğümüz - Bilgi İşlem Müdürlüğü
10.917.000 TL tutarında bir öngörü yapılmış. Personel ve sgk ödemelerinin %12,64 oranında, kalan %87,36 oranın ise mal ve hizmet alımlarında kullanılacağı ifade edilmiştir. Bu müdürlüğümüzde 9.537.000 TL olarak belirlenen mal ve hizmet alım tutarı, önceki döneme nazaran yaklaşık %163 oranında arttırılmıştır. Bu durum komisyonda yeni demirbaş alımı olarak ifade edilse de, yine de oldukça fazla bir tutar ayrıldığını düşünüyor ve görüşümüzün makul olmadığını ifade ediyoruz.
4. Müdürlüğümüz - Yazı İşleri Müdürlüğü
6.817.000 TL tutarında bir öngörü yapılmıştır. Geçen dönem müdürlük tahminlerinin %90 a yakınını personel maliyetleri oluştururken, bu dönem ise personel maliyetleri %52 olmuştur. Mal ve hizmet giderleri ise adeta zirve yaparak %48 civarına çıkmış ve 3.267.000 TL olarak belirlenmiştir. Yazı işleri müdürlüğü için, geçmiş dönemler de incelendiğinde bu tutarların tarafımızca makul görülemeyeceği açıktır.
5. Müdürlüğümüz - Teftiş Kurulu Müdürlüğü
955.000 TL tutarında bir öngörü yapılmış. İlgili müdürlük bütçesinin %100 e yakını personel maliyeti olarak görülmüştür.
6. Müdürlüğümüz - Hukuk İşleri Müdürlüğü
2.559.000 TL tutarında bir öngörü yapılmıştır. Bütçenin %81 civarı personel maliyeti, kalan %19 civarının ise icra ve dava takip masrafları oluşturmaktadır.
7. Müdürlüğümüz - Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü
2022 yılı için 8.000.000 TL tutarında öngörü yapılan müdürlüğümüze, ayrıca 4.618.000 TL daha ek bütçe yapılmış ve toplamda 12.618.000 TL bütçe ayrılmıştı. 2023 yılı için ise, 2022 yılı mevcut ekli bütçesine %122 civarı artış yapılarak toplamda 27.985.000 TL bütçe ile yine rekor bir artış planlandığı görülmektedir.
Vinil afiş hazırlanması için 5.000.000 TL, baskı giderleri için 4.300.000 TL, özel gün ve haftalar için 4.250.000 TL, sms giderleri için 2.250.000 TL yapılması planlanan harcama kalemlerinden bazıları olarak ilk bakışta göze çarpmaktadır.
Neresinden baksanız bakın, makul olamayacağı aşikar olan bu müdürlük bütçesini, Bayrampaşalıların vicdanına bırakıyoruz. İnanıyoruz ki onlar en iyi şekilde değerlendireceklerdir.
8. Müdürlüğümüz - Destek Hizmetleri Müdürlüğü
7.126.000 TL tutarında bütçe ayrıldığı görülmektedir. Bütçenin %18 civarı personel ve SGK maliyetleri kalan %82 civarı ise mal ve hizmet gideri olarak planlanmıştır.
Mal ve hizmet giderleri içerisinde;
2.300.000 TL şapka bayrak ve çadır alımı, 800.000 TL kırtasiye giderleri, 720.000 TL afiş ve baskı giderleri olarak göze çarpmaktadır. Tasarruf edilebileceğini düşündüğümüz bir müdürlük olduğunu ifade etmek isteriz. Müdürlük bütçesinin yüksek olduğu görüşündeyiz.
9. Müdürlüğümüz - Emlak İstimlak Müdürlüğü
14.055.000 TL tutarında planlama yapıldığı görülmektedir. Personel ve SGK giderlerinin %5,76 mal ve hizmet alımlarının ise %8,86 olduğu görülmüştür. Ayrıca 12.000.000 TL tutarında kamulaştırma payı ve bedel arttırım davaları için pay ayrılmıştır.
10. Müdürlüğümüz - Fen İşleri Müdürlüğü
Müdürlük için 103.643.000 TL tutarında bütçeleme yapıldığı görülmektedir. Personel maliyetlerinin %7,14 mal ve hizmet alımlarının ise %13,14 olduğu müdürlükte, ayrıca 82.325.000 TL tutarında sermaye gideri olduğu görülmektedir. Özellikle sermaye giderleri kaleminin çok yüksek olması sebebi ile Fen işlerini, tasarruf yapılabileceğini düşündüğümüz bir müdürlük olarak görmekteyiz.
Ayrıca bütçe performans kitapçığı sayfa 118 de müdürlük adına, 5.000.000 TL tutarında her mahalleye kreş için lobi faaliyeti yapılacağı ifade edilmiştir. Sayın başkan bu yüksek bedelli lobi faaliyeti için meclisimizi aydınlatabilirse seviniriz.
11. Müdürlüğümüz - İmar ve Şehircilik Müdürlüğü
17.430.000 TL tutarında öngörü yapılmıştır. %43,32 oranında personel ve sgk gideri %56,68 oranında ise mal ve hizmet alım payı ayrıldığı görülmüştür. Müdürlükte 6.000.000 TL imar uygulamaları için, 3.500.000 TL ise hizmet alımına ilişkin personel ödemeleri için bütçe ayrıldığı görülmüştür. Müdürlük bütçesinin makul olduğu görüşündeyiz.
12. Müdürlüğümüz - İşletme ve İştirakler Müdürlüğü
97.893.000 TL olarak öngörüde bulunulmuş. Müdürlük içerisinde personel ve sgk giderlerinin %3, mal ve hizmet alım giderlerinin %96 civarı olduğu görülmüştür. Müdürlüğün vermiş olduğu hizmetlerin çeşitliliğini göz önünde bulundurarak, verilen hizmetlerin her biri tek tek incelenmiştir. Bunun neticesinde güvenlik personeli hizmet bedeli olarak 22.800.000 TL, hizmet binalarının temizliği için 21.700.000 TL, doğalgaz elektrik ve telefon fatura ödemeleri için 24.950.000 TL, yedek parça alımları için 2.010.000 TL ayrıldığı görülmüştür.
Daha önce de sürekli olarak her bütçe döneminde gerek komisyonlarda gerekse mecliste ifade ettiğimiz, İşletme iştirakler müdürlüğünün spor işleri kısmı için ayrılan payın yetersizliğinin, bu bütçe döneminde nispeten yükseltilerek, 4.000.000 TL olarak belirlenmiş olmasının yerinde olduğunu düşünmekteyiz. Müdürlükteki genel planlamanın makul olduğunu düşünmekle birlikte, tasarrufa yönelik imkan olduğu kanaatindeyiz.
13. Müdürlüğümüz - Mali Hizmetler Müdürlüğü
63.253.000 TL olarak planlama yapıldığı görülmüştür. %12,85 Oranında personel ve SGK giderinin yanı sıra %1,58 oranında mal ve hizmet alımı belirlenmiştir. Bütçenin büyük bir çoğunluğunu oluşturan kalemleri sıralayacak olursak, 40.250.000 TL değerindeki yedek ödenek, 8.000.000 TL değerindeki cari transferler, 4.573.000 TL değerindeki faiz giderleri ve 1.300.000 TL tutarındaki sermaye transferi olarak görülmektedir.
14. Müdürlüğümüz - Park ve Bahçeler Müdürlüğü
Müdürlüğün 63.030.000 TL olarak planlanan bütçesi bulunmaktadır. Personel ve sgk giderleri toplamı 3.070.000 TL olarak %4,87 mal ve hizmet alımları ise 28.352.000 TL ile %44,98 olarak belirlenmiştir. Bütçenin 31.578.000 TL ile en büyük kısmını, sermaye giderleri oluşturmaktadır.
Müdürlükteki bütçe kalemlerine baktığımızda;
Refüj bakımı için 24.000.000 TL, parkların bakım ve onarımı için 18.000.000 TL, temalı park yapımı için 3.500.000 TL, yeni yeşil alan yapımı için 3.000.000 TL ve ağaç budama işlemleri için 2.000.000 TL bütçelendiği görülmüştür.
Kanaatimiz, müdürlük bütçesinin gereğinden fazla olduğu ve tasarruf yapılması gereken bir bütçe olduğu yönündedir.
15. Müdürlüğümüz - Ruhsat ve Denetim Müdürlüğü
Toplamda 3.630.000 TL olarak bütçelendiği görülmüştür. Müdürlüğün tamamı personel giderlerinden oluşmaktadır.
16. Müdürlüğümüz - Kültür ve Sosyal İşler Müdürlüğü
Müdürlükte 69.990.000 TL tutarında bütçelenme yapılmıştır. Bütçenin %2 civarı personel ve sgk gideri, %98 i ise mal ve hizmet alım giderlerinden oluşmaktadır. Müdürlüğün bütçesi 2022 yılında eklerin dahil edildiği bütçe ile mukayese edildiğinde, %109 oranında artışa konu olmuştur. Yıllardır eleştirdiğimiz Baygem için 2023 yılı için yine 14.000.000 TL tutarında bütçe ayrıldığı görülmüştür.
Geçmişte de defaatle ifade ettiğimiz, eleştirdiğimiz Baygem, fayda maliyet açısından bakıldığında belediyemiz için büyük bir külfet olmaya devam etmektedir.
Değerli meclis üyeleri,
Baygem için ayrılan bütçe tek başına Belediyemizin Sosyal işler müdürlüğünün bütçesinden daha fazladır. Baygem' in Gençlik ve Spor Müdürlüğüne devri konusu ne aşamadadır, bu konuya ilişkin sayın başkan meclisimize yeniden bilgi verirse bunun faydalı olacağı düşüncesindeyiz.
Müdürlükte ayrıca kültür programları için 10.850.000 TL, tiyatro gösterileri için ise 6.000.000 TL ayrıldığı görülmüştür. Bu kalemlerin her biri için kültürel faaliyet noktasındaki karşılıkların yeteri kadar yapılıp yapılmadığının takipçisi olacağımızın bilinmesini isteriz.
17. Müdürlüğümüz - Sağlık İşleri Müdürlüğü
14.743.000 TL Tutarında planlama yapıldığını görmüş bulunmaktayız. Bu planlamanın %43,41 i personel ve sgk giderleri olup, kalan %55,57 si ise mal ve hizmet alımlarından gelmektedir.
Müdürlüğün mal ve hizmet alımlarında en büyük gider kalemi olarak, 7.500.000 TL ile fizik tedavi ve rehabilitasyon merkezi giderleri olduğu görülmüştür.
18. Müdürlüğümüz - Temizlik İşleri Müdürlüğü
110.950.000 TL olarak bütçelenen Temizlik işleri bütçesinin yaklaşık %99 oranına denk gelen 109.500.000 TL tutarı, mal ve hizmet alım giderleri olarak planlanmıştır. Kalan kısım ise personel maliyetlerinden oluşmaktadır. 2022 Yılı ekler dahil bütçesine baktığımızda %27,35 oranında artış gözlemlenmektedir.
Komisyonumuzda konuyu incelediğimizde, personel ve araç kiralama maliyetlerinde ciddi artışların olduğu söylense de, genel itibarı ile yine de tasarrufun mümkün olduğu bir müdürlük olduğunu ifade etmek isteriz.
19. Müdürlüğümüz - Ulaşım Hizmetleri Müdürlüğü
Toplamda 119.521.000 TL olarak planlanan bütçenin, 2022 yılı ekli bütçesine oranla %48 arttırıldığı görülmektedir. Planlanan bütçenin %93,20 oranındaki 111.391.000 TL olarak belirlenen tutarı mal ve hizmet alımlarına aittir. Kalan %3,43 oranındaki 4.100.000 TL ise, personel maliyetlerini oluşturmaktadır.
Müdürlüğün bütçesindeki gider kalemlerine bakacak olursak;
Akaryakıt giderleri için 39.000.000 TL, personel giderleri için 25.000.000 TL, araç kiralama için 40.000.000 TL, araç bakımları için 4.000.000 TL ve araç alımı için ise 4.000.000 TL planlama yapıldığı görülmüştür.
Belirlenen bu tutarların, yakıt giderlerinde enflasyonist artışlar olsa dahi, gereğinden çok daha fazla olduğu konusundaki düşüncemiz nettir. Müdürlük için görüşümüz olumsuzdur.
20. Müdürlüğümüz - Zabıta Müdürlüğü
23.103.000 TL tutarında planlanan bütçede, personel ve sgk giderleri %70 olurken, mal ve hizmet alım giderleri ise %30 civarı gerçekleşmektedir.
21. Müdürlüğümüz - Çevre Koruma Müdürlüğü
2.930.000 TL Tutarında bütçeleme yapılmıştır. Personel giderleri %60 mal ve hizmet alım giderleri ise %40 olarak belirlenmiştir.
Müdürlük için görüşümüz olumludur.
22. Müdürlüğümüz - Kentsel Tasarım Müdürlüğü
9.035.000 TL olarak bütçeleme yapılmıştır. Personel giderleri %30,49 mal ve hizmet alım giderleri %69,51 olarak belirlenmiştir.
23. Müdürlüğümüz - Sosyal Yardım İşleri Müdürlüğü
Müdürlük bütçesi 13.740.000 TL olarak belirlenmiştir. Personel ve sgk giderlerinin %14,85 mal ve hizmet alım giderleri ise %42,58 olarak belirlenmiştir.
Nedense bütçe yapılırken Basın Yayın Müdürlüğü ya da Kültür Müdürlüklerindeki bütçe artış hevesini, Sosyal İşler Müdürlüğü için görmekte güçlük çekiyoruz. 2022 Yılı ekli bütçesine oranla 2023 yılı için yapılan Sosyal işler bütçesi sadece %65 artış göstermiştir. Oysa ki Basın Yayın Müdürlüğü için bu oran %122, Kültür İşleri Müdürlüğünde de yine bu oran %110 civarlarında görülmektedir. Hala öğrenci burslarında maalesef istenilen durumda değiliz. Yapılan artış öğrencilerimizin enflasyon karşısındaki maduriyetlerini bile giderememektedir.
Değerli arkadaşlar;
Şimdi değilse ne zaman sosyal işler müdürlüğünün bütçesini arttıracaksınız?
Bununla birlikte ihtiyaç sahibi ailelere imkanlar el verdiği ölçüde doğalgaz dönüşümünün sağlanması ile zamanla kömürden kaynaklı olumsuz etkilerin giderilmesinin önemli olduğunu düşünmekteyiz. Görüşümüz müdürlüğün bütçesinin yeteri kadar arttırılmadığı yönündedir.
24. Müdürlüğümüz - Veteriner İşleri Müdürlüğü
9.210.000 TL olarak tahmini yapılan tutarın, %15 i personel gideri kalan %85 ise mal ve hizmet alım giderlerinden oluşmaktadır.
Giderler yönünden incelediğimiz bütçeye, bir de kısaca gelir yönünden başlıklar halinde bakacak olursak;
Vergi Gelirleri : 403.961.000 TL
Teşebbüs ve Mülkiyet Gelirleri : 55.436.000 TL
Alınan Bağış ve Yardımlar : 500.000 TL
Diğer Gelirler : 347.180.000 TL
Red ve İadeler : - 3.077.000 TL
TOPLAM : 804.000.000 TL
Gider yönünden müdürlüklerin bazılarında tarafımızca kesinlikle kabul edilemeyecek hususların olduğunu ve bu şekilde yapılan bir bütçenin Bayrampaşa için makul olmadığını düşünmemiz sebebi ile, görüşümüzün olumsuz olduğunu ifade ediyor, beni dinlediğiniz için teşekkür ediyorum…