İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi, Anayasa Mahkemesi’nin milletvekilliği düşürülen Enis Berberoğlu hakkında verdiği kararının “yerindelik denetimi kapsamında kaldığı” gerekçesiyle, yargılamanın durdurulması talebini reddetti.
Ağır Ceza mahkemesi heyeti kararında Anayasa Mahkemesinin “Yerindelik denetimi yapılacak şekilde mahkememize yeniden yargılama kararı verilmesi ve hemen durma kararı verilmesine dair vermiş olduğu karar, mahkememizin görev ve yetki alanı içerisinde verilmiş olan karara müdahaledir” ifadeleri kullanıldı.
Ağır ceza Mahkemesi kararında Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanunu’na atıf yaptı ve şöyle dedi:
Anaysa Mahkemesi esas inceleme sonunda başvurucunun hakkının ihlal edildiğine ya da edilmediğine karar verilir. İhlal kararı verilmesi halinde ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için yapılması gerekenlere hükmedilir. Ancak yerindelik denetimi yapılamaz, idari eylem ve işlem niteliğinde karar verilemez
Anayasa Mahkemesinin ihlal kararının tespitinden sonra hiçbir şeklide yerindelik denetimi yapamayacağı iddia edilen kararda, şu ifadeler kullanıldı:
Mevcut Anayasa Mahkemesi kararı bu kapsamda incelendiğinde Yargıtay 16. Ceza Dairesinin kesinleşen hapis cezasına ilişkin başvurucunun hak ihlali tespit ettikten sonra, yerindelik denetimi yapılacak şekilde mahkememize yeniden yargılama kararı verilmesi ve hemen durma kararı verilmesine dair vermiş olduğu karar ,mahkememizin görev ve yetki alanı içerisinde verilmiş olan karara müdahaledir.
Zira sanık müdafileri tarafından daha önceden yargılamanın durması ve infazın durması talepleri temyiz aşamasında incelenmiş olup, bu taleplerin reddine karar verilmiştir.
Yeniden Anayasa Mahkemesi tarafından bu talepler hakkında yerindelik denetimi oluşturacak şekilde yeniden yargılama kararı ve durma kararı verilmesine ilişkin mahkememize yol gösterme kararı yerindelik denetimi kapsamındadır. Burada yapılacak işlem Anayasa Mahkemesinin hak ihlalini tespit ettikten sonra bu ihlalin yerindelik denetimi olmayacak şekilde ortadan kaldırılmasını sağlamaya ilişkin olmalıdır. Ancak Anayasa Mahkemesi tarafından verilen kararda, hak ihlali tespit edildikten sonra bu ihlalin ortadan kaldırılmasına ilişkin yapılması gerekenlere hükmedilirken yeniden yargılama kararı verilmesi ve durma kararı verilmesi tamamen yerindelik denetimi kapsamındadır. Anayasa Mahkemesinin yerindelik denetim yapma yetkisinin bulunmaması, vermiş olduğu mevcut kararda hak ihlali tespitinden sonra yeniden yargılama kararı verilmesi ve durma kararı verilmesine dair yapmış olduğu yol gösterme işlemi de yerindelik denetimi yapma kapsamı içerisinde kaldığı anlaşılmakla yeniden yargılama yapılmasına yer olmadığına karar verilmiştir.
Açıklanan karar sonrası CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, TBMM Genel Kurulu’nda mahkemenin kararını değerlendirdi. Kılıçdaroğlu’nun konuşmasından satır başları şöyle:
Anayasa’da diyor ki: AYM kararları Resmi Gazete’de hemen yayınlanır. Yasama yürütme ve yargı organlarını bağlar. Şimdi AYM’nin aldığı bir karara yasama uyuyor ama bir alt yargı organı diyor ki AYM kararlarına uymayacağım. Bir üst mahkemenin verdiği kararı alt mahkeme uymayacağım diyorsa orada bir çürüme var.
Devlet hepimizin devleti, vatan da hepimizin vatanı. Bu Anayasa referanduma gitti mi? Gitti. Beni bağlıyor, parlamentoyu bağlıyor, AYM’yi bağlıyor. Tuz kokar arkadaşlar, o zaman vatandaş da der ki, “Ben de vergi ödemiyorum, AYM kararına uyulmuyorsa ben neden vergi dairesinin müdürünün talebini yerine getireceğim?” Bir kaosa zemin hazırlanır.
Biz adaleti ayaklar altına alan bir karar olduğunda sessiz mi kalacağız? Bir kişi haksızlığa uğradığı zaman görmezden mi geleceğiz? Bir hakim çıkacak ben senin kararına uymayacağım diyecek. O zaman AYM’yi kapatalım, yargıyı da kapatalım. Hepimizin oturup vicdan sorgulaması yapması lazım.
Kılıçdaroğlu, 2016 yılında dokunulmazlıkların kaldırılmasına ilişkin yasa teklifine “Anayasa’ya aykırı ama evet” diyeceklerini söylemişti. Kanun AKP, MHP ve CHP’nin oylarıyla Meclis’ten geçmişti.
