Bölge halkı Balıkesir, Manisa ve İzmir'in sınırlarına yayılan altın madeninden şikâyetçi. "Maden ocakları bizim cehennem çukurumuz" diyen vatandaşlar, "Sularımız şimdiden kurudu, ekinlerimiz çürüdü" diyor.
Görüntüler, onbinlerce ağacın kesildiğini gözler önüne sererken, tam olarak kaç adet ağacın yok edildiği ise henüz bilinmiyor.
TÜMAD Madencilik Şirketi ilk ÇED başvurusunu 2015 yılında yaptı. Yasal süreç ise 2017'de tamamlandı. Şirket, 75.3 milyon ton altın cevheri çıkaracağını beyan etti. Maden işletmesi geçtiğimiz Temmuz ayının başında faaliyete başladı. İlk etapta 10 yıllık işletme ruhsatı alan maden şirketi dört adet ocak açacak.
Çevrecilerin “Cehennem Çukuru” dediği açık ocakların uzunluğu 800 metreyi, derinliği 250 metreyi bulacak. Maden şirketi, işlemleri için büyük miktarda suya gereksinim duyuyor. Toplam 6 tane su kuyusu açacağını bildiren işletme, saniyede 58 litre su kullanıyor. Bir diğer ifadeyle, 24 saat çalışan işletme günde 5 milyon litre su tüketiyor. Su temini yöredeki kaynaklardan temin ediliyor. Çevreciler ve köylüler, madencilerin su kaynaklarını kurutacağını öne sürüyor.
‘NE GEREKİYORSA YAPMAYA HAZIRIZ’
Burhaniye Belediye Başkanı Ali Kemal Deveciler ise madenin 6 sene önce kurulduğunu iddia etti. Madene karşı çıkmak için artık çok geç olduğunu savunan Deveciler, yöre halkını geç kalmakla suçladı. Deveciler, “Bunlar tesisi kurmuş, 500 – 600 milyon lira yatırım yapmış. Bin 500 kişi çalışıyor. Yani buna yapılacak ne olabilir. Ben 31 Mart 2019'da Burhaniye Belediye Başkanlığı'na seçildim. Maden sahasını hiç görmedim, hiç gitmedim. Şu anda yapılacak bir şey varsa biz Burhaniye Belediyesi olarak üzerimize düşeni yapmaya hazırız. Bu işin iyileştirilmesi için ne gerekiyorsa yapmaya hazırız. Buradaki sivil toplum örgütlerinin çalışmaları var, biz de onlara maddi manevi yardımcı oluruz” dedi.
MADEN SAHASI SU KAYNAKLARININ TAM ÜSTÜNDE
Maden sahası içinde kalan Düdüklü Pınarı, yöredeki en meşhur su kaynaklarından. Birinci kalitedeki kaynak çevredeki köy ve şehirlerin içme suyu ihtiyacı için de kullanılıyor. Maden, Düdüklü Pınarı'nın tam üstünde yer alıyor.
Ünsal Çalışkan: “Madra Dağı'ndaki fıstık çamı, kestane, badem ve ceviz ağaçları önemli ürünlerimizdendir. Yok olacaklar. Hayvancılık faaliyetimiz sona erecektir."
Hatice Çakır: "Fasulyenin artık hiçbir tadı yok. Patlıcan artık acı. Bu maden geldikten sonra böyle oldu. Zebil olduk. Çocuklarımız aç susuz kalacak. O şirketi burda istemiyoruz. Bir an önce gitsinler. Hayvanlarımızın otlayacak yeri kalmadı."
Osman Fidan: "Madenciler meramızı işgal etti. Bahçelerimizde ekili ürünlerimiz kuruyor. Ürünlerimiz için hiç ilaç kullanmazdık. Bizim gidecek başka yerimiz yok."
‘KÖYÜMÜZ SERTİFİKALI ORGANİK TARIM YAPILAN TEK
Burhaniye Çevre Platformu Yürütme Kurulu Üyesi Eşref Dağ: “Burası doğal güzellikleriyle hayran bırakan bir yöredir. Bölgede sertifikalı organik tarım yapılan tek yerdir. Siyanür ve ağır metal atık havuzu depremde çatladığı zaman çevreye ölümcül zehir yayılacak. Hem tarımsal sulama hem de içme suyumuz tehlike altına girecek. Bir an önce bir şeyler yapılmalı."
BİLİŞSEL BOZUKLUK VE ALÜMİNYUM İLŞKİSİ
Yine Alamosgold Kirazlı altın-gümüş işletmesinin bulunduğu alanda yer alan ve Balaban Ekşi Su kaynağı olarak bilinen yöre halkının ve Çanakkalelilerin içme suyu olarak yıllarca kullandığı su kaynağının asidik karakterli ve alüminyum yüklü olduğu saptanmış. Kirazlı bölgesinde yaşayanlarda yüksek oranda bilişsel bozukluk olması, daha fazla oranda nöropati saptanmasının, yüksek vitamin B-12 yetersizliğine rağmen, alüminyuma ait şüpheleri de arttırdığı dile getirilerek, konunun izlenmesi gerektiği belirtiliyor. Ayrıca alanda bulunan bir çok asit gölünün hem su kaynakları hem de insan sağlığı açısından ciddi risk oluşturduğu dile getiriliyor. Yöredeki bazı köylerin içme sularına “içilemez raporu” verildiği bilinirken, köylüler yetkililerden sorunlarına çare bulunmasını, güvenilir içme suyu hizmeti sağlanmasını istiyor.