BU KEZ DE HES ŞİRKETİ 'SİT'İ KALDIRTMAK' İÇİN DAVA AÇTI
Artvinli köylüler HES şirketine dava açtı, kazandı. Ardından vadi doğal sit ilan edildi. Bu kez de HES şirketi 'sit kararını kaldırtmak' için dava açtı. Mahkemenin talep ettiği bilirkişi raporu son noktayı koydu: "Papart Vadisi Doğal Sit'tir!"
KIRAN KIRANA HES SAVAŞI
Artvin'in Şavşat ilçesindeki Papart Vadisi'nde üç yıl önce inşasına başlanan HES projesi için verilen 'ÇED olumlu' kararı, yöre köylülerinin açtığı dava üzerine mahkeme tarafından iptal edildi. Ardından proje alanı dahil, 1. Derece Doğal Sit Alanı ilan edilen vadideki HES projesinden vazgeçmeyen Erbaa A.Ş adındaki şirket, sit kararının iptal edilmesi için karşı dava açtı. Ancak şirketin açtığı dava üzerine hazırlanan bilirkişi raporunda, "Papart Vadisi Doğal Sit özelliği taşımaktadır" sonucuna varıldı.
İşte Artvinli köylülerin vadilerini korumak için üç yıldır verdiği kıran kırana mücadelenin ayrıntıları...
CENNET VADİ, HES PROJELERİYLE CEHENNEME DÖNDÜ
Artvin'in Şavşat ilçesine bağlı Meydancık Beldesi sınırlarındaki Papart Vadisi, Karçal Dağları eteklerinde yeşilin her tonunun nakış gibi işlendiği doğası, yaşlı ormanları ve barındırdığı endemik türler ile gerçek bir cennet. Camili (Maçahel) biyosfer rezerv alanına komşu olan vadi aynı zamanda Önemli Kuş Alanı (ÖKA) ve Önemli Bitki Alanları (ÖBA) olarak biliniyor. İşsizlikten dolayı yıllardır dışarıya büyük göç veren yöre halkı son yıllarda gelişen ekoturizm sayesinde yaşadıkları bölgede geçimini sağlama konusunda oldukça yol katetmiş. Ancak bu masal gibi vadideki yaşam üç yıl önce başlayan HES projeleriyle tam anlamıyla kabusa dönmüş.
KORUMA KURULU KARARI BEKLENMEDEN HES İNŞAATINA BAŞLANDI
Ülkenin dört bir yanındaki derelerde eş zamanlı olarak başlatılan 2000 civarındaki HES projesinden Papart Vadisi de nasibini almış ve bu cennet vadiye ardışık olarak çok sayıda hidroelektrik santraller kurmak için düğmeye basılmış. Bunun üzerine Kültür ve Turizm Bakanlığı, 18 Mart 2008 tarihinde Trabzon Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’ndan HES yapılmak istenen bölgenin incelenmesini ister. Ancak kurulun değerlendirme sonuçları beklenmeden Ebara A.Ş tarafından yapılması planlanan Cüneyt I, II,I II ve IV. HES Projelerine, 19 Eylül 2008 tarihinde 'ÇED Olumlu' kararı verilir ve inşaat çalışmalarına başlanır.
MAHKEME, ÇED KARARINI İPTAL EDEREK YÜRÜTMEYİ DURDURDU
İnşaat çalışmalarına başlanması üzerine, yörede yaşayan çok sayıda vatandaş tarafından Rize İdare Mahkemesi'nde, “Çed Olumlu” kararının iptali talebi ile dava açılır. Davayı gören mahkeme, öncelikle yürütmeyi durdurma kararı verir ardından da “ÇED Olumlu” kararını iptal eder.
İKİ YIL SONRA DOĞAL SİT İLAN EDİLDİ
Diğer yandan Trabzon Bölge Koruma Kurulu'nca, 18. Mart 2008 tarihinde başlatılan değerlendirme çalışmaları, 29 ay gibi oldukça uzun bir sürecin ardından 4. Ağustos 2010 tarihinde sonuçlanır ve proje alanı da dahil olmak üzere Papart Vadisi'nin büyük bir bölümü 1. Derece, vadi içindeki yerleşim yerleri ise III. Derece Doğal Sit Alanı ilan edilir.
HES ŞİRKETİ 'SİT'İ KALDIRTMAK' İÇİN DAVA AÇTI
Ancak vadinin sit alanı ilan edilmesiyle HES projeleri zora giren şirket, 'sit ilanı kararının iptali' talebiyle Rize İdare Mahkemesi'ne dava açar. Şirketin açtığı dava üzerine mahkeme tarafından atanan Karadeniz Teknik Üniversitesi mensubu bilimadamlarından oluşan bilirkişi heyetinin, Rize İdare Mahkemesi üyeleri ile birlikte yerinde yaptığı keşif ve inceleme sonrasında hazırlanan raporda, Dava konusu alan sadece bitki örtüsü ve peyzaj açısından önemli biyoçeşitlilik kaynakları ile değil yaban hayatı açısından önem arz etmektedir. Vadinin aşağı kısımlarında dere tabanının eğiminin azalması ile birlikte alivyon toprakların oluşturduğu küçük düzlükler bulunmaktadir. Bu yapı Doğu Karadeniz Bölgesinde ender görülen niteliklerdir” ifadelerine yer verilir.
BİLİRKİŞİ HEYETİ RAPORUNDA 'DAĞ KEÇİSİ GÖRDÜK' DEDİ
Keşif heyetinin kalabalık olması, motorlu taşıtlarla ve gürültülü yapılan keşif gezisine rağmen keşif sırasında davaya konu alan içerisinde çengel boynuzlu dağ keçisi görüldüğünün de vurgulandığı raporda, bu keçi türünün korumaya alındığı da anımsatılırarak, Davaya konu I. Ve III. Derece sit alanlarının kaynak değerleri yönünden oldukça zengin olduğu, özellilke I. Derece Sit Alanında, doğal yaşlı ormanlar, anıt nitelikli göknar ağaçları, çok sayıda otsu ve odunsu bitki türünü içeren flora zenginliği,berrak akan sular ve çağlayanlar,yeşil ormanların içinden burç gibi yükselen kayalar ile ender bulunan özellikler, güzellikler içerdiği" kaydedildi.
SİT KARARI KALDIRILAMAZ
Papart Vadisi'nin sahip olduğu değerler hakkında ayrıntılı bilgilerin yer aldığı bilirkişi raporunun sonuç bölümünde ise "Davaya konu olup dosya içindeki topoğrafik haritada konumları ve sınırları gösterilmiş arazilerin 2863 Sayılı Kanun’da belirtilen I. Ve III. Derece Doğal (Tabii) sit alanı özelliği taşıdığı sonuç ve kanaatine varılmıştır" ifadelerine yer verildi.
PAPART VADİSİ HALKI: 'RAPOR HAKLILIĞIMIZIN KANITI'
Vadilerini korumak için üç yıldır mücadele yürüten Papart Dereleri Platformu, bilim heyetinin raporuna ilişkin yaptığı açıklamada, "bu bilirkişi raporu ile yöre halkı olarak 2008 yılından bu yana Papart Vadisi ile ilgili olarak ileri sürdüğümüz görüşler ve HES’lere karşı verdiğimiz mücadeledeki haklılığımız bir kez daha kanıtlanmış bulunmaktadır" görüşüne yer verdi.
