Taraf Gazetesi’nde yer alan bir habere göre; kentsel dönüşüm projesi sadece firmalara yaradı. Birinci derece riskli bölgelerde çalışma yapılmazken görece olarak daha güvenli ve zemini kayalardan oluşan
Esenler’de deprem bahanesiyle “Risk rantı” vurgunu
Taraf Gazetesi’nde yer alan bir habere göre; kentsel dönüşüm projesi sadece firmalara yaradı. Birinci derece riskli bölgelerde çalışma yapılmazken görece olarak daha güvenli ve zemini kayalardan oluşan Esenler’de ve Gaziosmanpaşa’da adeta riskli alan rekoru kırıldı.
Hükümetin 2011'deki Van depreminin ardından hayata geçirdiği “Çürük binaların” yıkılarak yerlerine sağlam konutlar inşa edilmesine yönelik projeden milyarlarca liralık rant vurgunu çıktı. İstanbul’da, en tehlikeli deprem kuşağında bulunan Zeytinburnu, Bakırköy, Küçükçekmece, Beylikdüzü hattında kentsel dönüşüm konusunda neredeyse hiçbir çalışma yapılmazken; zemini kayalardan oluştuğu için deprem açısından daha güvenli olan Esenler’de ve Gaziosmanpaşa’da adeta riskli alan rekoru kırıldı.
Esenler’de 3.05 kilometrelik, Gaziosmanpaşa’daki ise 3.92 kilometrelik alan "riskli bölge" ilan edilerek, deprem bölgeleri için sağlanan tüm avantajlar kullandırıldı. Riskli alan ilan edilen bölgelerde ise hükümete yakın inşaat firmalarının ardı ardına "konut projesi" üretmesi dikkat çekti.
4 YILDA NE OLDU
Riskli binaların yıkılarak yerlerine depreme dayanıklı bina yapılmasını öngören kentsel dönüşüm projesi kapsamında İstanbul’da ilan edilen riskli bölgelere ilişkin rapora ulaşıldı. AKP’ye yakın müteahhitlerin büyük destek verdiği, 6306 sayılı kamuoyunda kentsel dönüşüm kanunu olarak bilinen "Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun" yürürlüğe girdi. Bu kanunun yoğun olarak uygulanmaya başlandığı 2014 yılında risk tespiti yapılan sadece 12 bin bina yıkılabildi. Yapılan yıkımların büyük kısmı ise, kanun kapsamında vatandaşlar tarafından bina bazında yapılan başvurular sonucu gerçekleşti. Asıl tartışmalı konu ise bölgelerin riskli alan ilan edilmesinde yaşandı. Devlet, deprem açısından birinci derecede riskli yerler dururken, rantı yüksek alanları riskli bölge ilan etmesi fay hattı üzerinde yaşayan vatandaşların tepkisine neden oldu.
RİSKLİ ALAN İLAN EDİLEN BÖLGELER
Olası bir depremde milyonlarca kişinin hayatını kaybetmesinden endişe edilen İstanbul’da ise riskli alan kararlarının daha çok risk taşımayan bölgeler için alınması tartışmaları de beraberinde getirdi. "Taraf"ın ulaştığı belgelere göre, İstanbul’da riskli alan ilan edilen bölgelerin büyük kısmı, 2. Derece deprem bölgesinde kalıyor. 1. Derece deprem bölgesinde ilan edilen riskli alanlar ise neredeyse yok denecek düzeyde bulunuyor. Örneğin, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2. derece deprem kuşağında yer alan Esenler, Gaziosmanpaşa, Bağcılar ve Beşiktaş ile 3. derece deprem kuşağında yer alan Sarıyer’de riskli alanlar belirleyip ilan ederken, 1. Derece deprem kuşağında yer alan, yani en riskli kategorisine giren Beylikdüzü, Bakırköy, Bahçelievler, Zeytinburnu, Fatih, Ümraniye, Ataşehir, Maltepe, Sancaktepe, Tuzla, Pendik gibi ilçelerde riskli alan çalışması hiç yapmaması dikkat çekti.
RANTI YÜKSEK ALANLAR RİSKLİ OLDU
İstanbul’un risk alanı ilan edilen yerlerine bakıldığında, İstanbul’un otoyollarına ve gelişmiş caddelerine cepheli, değeri yüksek yerler olduğu görüldü. Riskli alan ilan edilen yerlerin, bir mahalle büyüklüğünde bile olmaması kafalarda soru işaretleri oluşturdu. Örneğin, Esenler ve Gaziosmanpaşa’da riskli alan ilan edilen yerlerin daha çok TEM otoyoluna, çevre yollarına yakınlığı ile göze çarpmaktadır. Ayrıca, anılan ilçelerdeki riskli alan ilan edilen bölgelere yakın bir çok Hazine arazisi bulunuyor.
Bu da riskli alan ilan edilen bölgelerin büyük konut projelerine daha uygun hâle getirilmesini sağlıyor. Yasa kapsamında riskli alan ilan edilen bölgeler ise toplu konut projelerine açılırken, firmalara da uygun kredi ve kira avantajları sağlanıyor.
Kaynak: Taraf Gazetesi
